ده سال پیش، زمانی که اولین آیپد پرو معرفی شد، بسیاری از کاربران احساس کردند که یک دستگاه جادویی را در دست دارند. چیزی بین کامپیوتر و کتاب طراحی دیجیتال. صحنه ای از استیو جابز که روی صندلی راحتی نشسته و به آرامی در حال وبگردی با آی پد خود است، تصویری ماندگار از آینده ای بود که او برای محاسبات شخصی در نظر گرفته بود. اما آن آینده، برخلاف وعده اش، به این زودی ها رقم نخورد.
در تمام این سال ها، آیپد پرو در مرز بین تبلت و لپ تاپ سرگردان بود. نه به اندازه یک کامپیوتر قدرتمند و رایگان است و نه به آسانی و در دسترس بودن یک گوشی. کاربرانی که منتظر «تکامل آیپد پرو بهعنوان جایگزینی برای لپتاپ» بودند، اغلب با محدودیتهای عجیبی مواجه بودند. از مرورگر ضعیف گرفته تا عدم پشتیبانی از برنامه های سیستمی. با این حال، اپل هر سال کمی بیشتر این شکاف را پر کرده است، بدون اینکه بگوید دقیقاً چه هدفی دارد.
اکنون در دهمین سالگرد عرضه آیپد پروسوال قدیمی دوباره زنده شده است: آیا این دستگاه بالاخره همان کامپیوتری است که استیو جابز آرزویش را داشت؟ و اگر چنین است، چرا هنوز احساس می کنیم که چیزی از این بینش کم است؟
یک رویای ساده با پیچیدگی پنهان
فلسفه iPad از ابتدا ساده بود: اندازه مهم است. در سال 2010، اپل به سادگی با بزرگتر کردن صفحه نمایش آیفون، نوید دنیای جدیدی از تعامل را داد. جابز معتقد بود که لمس کردن، نگاه کردن و حتی در دست گرفتن یک صفحه نمایش بزرگتر می تواند نحوه ارتباط انسان با فناوری را تغییر دهد. اما در عمل، بسیاری از کاربران چیزی جز یک آیفون بزرگتر ندیدند.
پنج سال بعد، iPad Pro با صفحه نمایش 12.9 اینچی معرفی شد. بزرگترین آی پدی که تا به حال دیده شده است. اپل امیدوار بود که این اندازه جدید انقلابی در نحوه استفاده از تبلت ها ایجاد کند. شاید برای طراحی، نوشتن یا نمایش اسناد بزرگتر. اما واقعاً تفاوت زیادی وجود نداشت. سیستم عامل یکسان بود، برنامه ها یکسان بود و محدودیت ها یکسان بود. تنها چیزی که تغییر کرده بود ابعاد بود.
این تضاد جایی بود که فلسفه اپل نیازهای کاربران را برآورده می کرد. مردم دستگاهی می خواستند که بتواند جایگزین لپ تاپ شود، در حالی که اپل اصرار داشت که آی پد باید «چیزی بیشتر» باشد. نتیجه؟ ابزاری قدرتمند با صفحه نمایش چشمگیر و آزادی کمی.
گام های آهسته به سوی بلوغ
اما زمان حتی روی سرسخت ترین استراتژی ها هم تاثیر خود را می گذارد. طی ده سال گذشته، آیپد پرو به آرامی تغییر کرده است. اپل یک جهش نکرد، بلکه یک سری پیشرفت های تدریجی انجام داد و تبلت خود را به کامپیوتر تبدیل کرد.
اضافه شدن قلم اپل و کیبورد هوشمند در نسل اول آغاز این روند بود. بعدها، اتصال USB-C راه را برای لوازم جانبی، حافظه های خارجی و حتی میکروفون های حرفه ای هموار کرد. برنامه Files برای رهایی از محدودیت های قبلی ایجاد شده است. و بالاخره چندوظیفه ای که زمانی یک رویا بود، کم کم به واقعیت تبدیل شد. اگرچه پر از سردرگمی و محدودیت است.
به این ترتیب، «تکامل آیپد پرو بهعنوان جایگزینی برای لپتاپ» به آرامی اما پیوسته پیش رفت. آیپد به تدریج شبیه کامپیوتر شد. بدون از دست دادن کامل هویت تبلت خود. اپل، بدون اینکه به طور رسمی اعتراف کند، تشخیص داده است که کاربران به چیزی بیش از یک صفحه نمایش بزرگ و زیبا نیاز دارند.
سخت افزاری که از نرم افزار پیشی گرفت
امروزه آیپد پرو با تراشه M5 جزو پیشرفته ترین محصولات اپل است. بدنه ای سبک تر و نازک تر از هر لپ تاپ، صفحه نمایش OLED خیره کننده و صفحه کلید جادویی که تجربه ای تقریباً شبیه مک بوک را ارائه می دهد. این دستگاه از نظر طراحی یکی از شاهکارهای اپل است.
اما همانطور که دیوید پیرس اشاره می کند، سخت افزار بسیار سریعتر از نرم افزار رشد کرده است. سیستم عامل آیپد در بسیاری از زمینهها، مانع اصلی برای تجربه کاربری رایگان است. مرورگرها قدرت کامل یک دسکتاپ را ندارند، برنامه ها نمی توانند آزادانه با هم تعامل داشته باشند و هنوز هیچ ترمینال یا دسترسی عمیق به سیستم وجود ندارد.
در واقع، آیپد پرو از نظر فیزیکی «بهترین لپتاپ اپل» است، اما از نظر ذهنی همچنان در قفس نرمافزاری محبوس است. تضادی که باعث می شود احساس کنیم دستگاهی با این قدرت هنوز بخشی از ظرفیت خود را پنهان می کند.
iPadOS 26 و نشانه هایی از تغییر واقعی
آخرین نسخه این سیستم عامل، یعنی iPadOS 26، بالاخره نوید آزادی جدی تری را می دهد. اضافه شدن نوار منو، برنامه پیش نمایش و حالت چند وظیفه ای رایگان، آی پد را به دنیای macOS نزدیکتر کرده است. حتی دوربین جلو هم اکنون برای استفاده در حالت افقی طراحی شده است. نشانه کوچک اما مهمی مبنی بر اینکه اپل می خواهد از آی پد به عنوان لپ تاپ استفاده شود.
اما هنوز کار زیادی برای انجام دادن وجود دارد. کاربرانی که برای خلاقیت، تولید محتوا یا طراحی خود به iPad متکی هستند بیش از هر چیز دیگری به «گزینهها» نیاز دارند. گزینه ای برای استفاده از ظرفیت کامل دستگاه، به جای انتظار برای مجوز سیستم.
خلاصه
آیپد پرو در ده سال گذشته مسیری طولانی را پیموده است. چیزی که زمانی فقط یک آیفون بزرگتر بود، اکنون به نقطه ای رسیده است که بسیاری آن را کامپیوتر اصلی خود می دانند. «تکامل آیپد پرو بهعنوان جایگزینی برای لپتاپ» نه از طریق یک انقلاب، بلکه از طریق اصلاحات پی در پی. از قلم و صفحه کلید دیجیتال گرفته تا پردازنده های قدرتمند سری M و iPadOS جدید.
با این حال، یک تناقض در هسته فلسفی iPad باقی مانده است. اپل همچنان از دادن آزادی کامل به کاربر خودداری می کند. مرورگرها محدود هستند، برنامهها مجزا هستند و سیستم همچنان کمتر از آنچه سختافزار وعده داده است ارائه میدهد. آیپد پرو اکنون در بهترین نسخه سختافزاری خود قرار دارد، اما همچنان باید از نظر ذهنی و نرمافزاری راهاندازی شود تا به رویای اصلی خود نزدیکتر شود.
اگر اپل در دهه آینده به همان اندازه که در طراحی و سخت افزار در فلسفه نرم افزاری خود انعطاف پذیر است، آیپد پرو نه تنها می تواند جایگزینی برای لپ تاپ، بلکه استاندارد جدیدی برای محاسبات شخصی شود. در غیر این صورت، دستگاه همیشه یک قدم عقب تر از رویایی که با استیو جابز شروع شد، خواهد بود.
❓ سوالات متداول (سؤالات متداول)
1. آیا آیپد پرو واقعا می تواند جایگزین لپ تاپ شود؟
تا حد زیادی بله، به خصوص با iPadOS 26، تراشه های M5 و صفحه کلید جادویی. اما همچنان در زمینه هایی مانند مرورگر دسکتاپ، برنامه های سیستمی و انعطاف پذیری فایل، از مک بوک عقب است.
2. تفاوت اصلی آیپد پرو و مک بوک چیست؟
iPad Pro برای لمس، طراحی و کارهای خلاقانه بهینه شده است، در حالی که MacBook برای اجرای برنامه ها و مدیریت فایل ها بهتر است.
3. آیا اپل قصد دارد آیپد پرو را به طور کامل به لپ تاپ تبدیل کند؟
نه به طور رسمی، اما علائمی مانند اضافه شدن نوار منو، پشتیبانی از ماوس و صفحه کلید و چیدمان افقی دوربین نشان می دهد که اپل به تدریج در حال تغییر جهت خود در این جهت است.
4. آیپد پرو برای برنامه نویسی مناسب است یا کارهای تخصصی؟
در حال حاضر، نه به طور کامل. فقدان ترمینال و محدودیت برای اجرای برنامه های خارجی موانع اصلی هستند، اگرچه برنامه های توسعه یافته مانند Swift Playgrounds به برخی از نیازها پاسخ می دهند.
5. بهترین مزیت آیپد پرو نسبت به لپ تاپ چیست؟
ترکیبی از لمس، قلم و صفحه کلید در بدنه ای سبک وزن و قابل حمل، تجربه ای را ارائه می دهد که به همان شکل در هیچ لپ تاپ موجود نیست. به خصوص برای طراحی، نت نویسی و ویرایش بصری.
6. آینده آیپد پرو چگونه پیش بینی می شود؟
اگر اپل محدودیت های نرم افزاری را کاهش دهد، آیپد پرو می تواند مرز بین تبلت و لپ تاپ را محو کند و شکل جدیدی از محاسبات یکپارچه را تعریف کند.
دکتر علیرضا مجیدی
دکتر، نویسنده و موسس وبلاگ “Un Doctor”
دکتر علیرضا مجیدی نویسنده و موسس وبلاگ “Un Doctor”.
با بیش از 20 سال نگارش مستمر “مخلوط” در زمینه پزشکی، فناوری، سینما، کتاب و فرهنگ.
بیایید با هم متفاوت فکر کنیم!