درست مانند چای که به بخشی از زندگی و حتی فرهنگ ما تبدیل شده است، قهوه نیز روز به روز فراگیرتر می شود و دور نیست که بدون آن روز را شروع نکنیم. با رواج این نوشیدنی جذاب، علاوه بر فوایدی مانند انرژی و نشاط بیشتر، عوارضی را نیز به همراه دارد که باعث نگرانی برخی از مصرف زیاد آن می شود. یکی از نگرانی ها تاثیر قهوه بر فشار خون و افزایش آن است. اگر اهل نوشیدن قهوه هستید و به تاثیر آن بر فشار خون حساس هستید، این مقاله بازیگرها برای شماست تا این تاثیر را به تفصیل بررسی کنید.
منظور از فشار خون چیست؟
برای دانستن این موضوع باید اطلاعات کلی در مورد فشار خون داشته باشیم:
قلب خون را به داخل سیاهرگ ها پمپاژ می کند و خون با فشار بالا وارد سیاهرگ ها می شود که به آن سیستول می گویند. سپس قلب به حالت استراحت می رود و خون به داخل سیاهرگ ها پمپاژ نمی شود که باعث می شود فشار خون در سیاهرگ ها تا حدی کاهش یابد و به این حالت دیاستول می گویند. در واقع در هر دو حالت میزان فشار ناشی از جریان خون وارد سیاهرگ ها می شود و به همین دلیل است که فشار خون افراد هرگز به صفر نمی رسد. اکنون فشارسنج ها فشار خون را در هر دو مرحله اندازه گیری می کنند و آن را به عنوان سیستول بیش از دیاستول گزارش می دهند. به عنوان مثال ممکن است فشار خون یک فرد 110 روی 80 باشد.
محدوده فشار خون ایمن چیست؟
اگر فشار خون کمتر از حد معینی باشد، فرد دچار افت فشار خون می شود و اگر بالاتر از حد مجاز باشد، فرد دچار فشار خون بالا می شود که عموماً مردم از فشار خون می فهمند.
فشار خون طبیعی در افراد مختلف بسته به سن و جنس متفاوت خواهد بود. به طور کلی افرادی که می توانند قهوه بنوشند و معمولا از قهوه ساز خانگی برای تهیه قهوه استفاده می کنند بزرگسالانی هستند که محدوده ایمن فشار خون سیستولیک آنها بین 95 تا 140 و در دیاستول این محدوده 60 تا 90 میلی متر جیوه است.
تاثیر لحظه ای قهوه بر فشار خون.
بررسی 34 مطالعه مختلف نشان داده است که مصرف 200 تا 300 میلی گرم کافئین 8 واحد فشار خون سیستولیک و 6 واحد فشار خون دیاستولیک را افزایش می دهد. این مقدار کافئین معمولاً معادل یک یا دو فنجان قهوه است. افزایش فشار خون پس از نوشیدن قهوه معمولاً سه ساعت طول می کشد و سپس به حالت عادی باز می گردد.
این افزایش فشار خون هم در افراد عادی و هم در افرادی که از فشار خون بالا رنج می برند مشاهده شده است. بنابراین افراد مبتلا به فشار خون بالا باید در مصرف آن احتیاط کنند. از طرفی این افزایش فشار خون در اکثر موارد مشکل ساز نیست و اکثر افراد با این جهش مشکل خاصی نخواهند داشت.
تاثیر مصرف مداوم قهوه بر فشار خون.
اگر شما هم جزو افرادی هستید که قهوه ساز یا قهوه ساز در خانه دارید و مدام از آن برای تهیه قهوه استفاده می کنید، احتمالا با این سوال مواجه شده اید که مصرف مداوم قهوه چه تاثیری بر فشار خون دارد؟
پاسخ این است که نوشیدن قهوه در دراز مدت نه تنها فشار خون شما را افزایش می دهد، بلکه تا حدودی آن را کاهش می دهد. در واقع تنها 3 تا 4 ساعت پس از مصرف شاهد افزایش خفیف فشار خون خواهید بود که پس از آن فشار خون به حالت عادی باز می گردد یا اندکی کاهش می یابد.
تحقیقات نشان داده است که نوشیدن 3 تا 5 فنجان قهوه در روز برای افراد عادی کاملا بی خطر است و حتی می تواند خطر بیماری قلبی را تا 15 درصد کاهش دهد و از مرگ زودرس جلوگیری کند. در واقع مکانیسم آن مشابه تاثیر ورزش بر ضربان قلب است. وقتی ورزش می کنید ضربان قلب شما افزایش می یابد و تا مدت کوتاهی پس از ورزش ضربان قلب شما کمی بالا می رود و به تدریج کاهش می یابد. اگر این ورزش مداوم باشد، به مرور زمان ظرفیت قلبی عروقی شما را افزایش می دهد و ضربان قلب شما را در شرایط عادی نسبت به افرادی که ورزش نمی کنند کاهش می دهد. تاثیر قهوه بر فشار خون مشابه این مکانیسم است.
آیا قهوه برای افراد مبتلا به فشار خون ممنوع است؟
برای اکثر افراد مصرف متوسط قهوه مشکلی در فشار خون ایجاد نمی کند و حتی افرادی که مشکلات قلبی یا فشار خون دارند نیز می توانند این نوشیدنی را در حد اعتدال مصرف کنند. برخی از ترکیبات زیست فعال موجود در قهوه ممکن است فوایدی برای سلامتی داشته باشند، از جمله کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب. به همین دلیل استفاده از آن به طور کلی هیچ گونه ناراحتی برای افراد ایجاد نخواهد کرد. البته در نظر داشته باشید که مصرف زیاد قهوه یا کافئین برای همه مشکل ساز خواهد بود و این مشکلات ممکن است در افراد مبتلا به فشار خون بیشتر خود را نشان دهد. بنابراین، کسانی که به سادگی می خواهند شروع به نوشیدن قهوه کنند، بهتر است قبل از انجام این کار با پزشک خود مشورت کنند تا مشکلی ایجاد نشود.
آیا نوشیدن قهوه باعث افت فشار خون می شود؟
درست است که گفتیم مصرف قهوه باعث کاهش فشار خون در دراز مدت می شود. اما اولاً این کاهش لحظه ای نیست و ثانیاً در حدی نیست که باعث کاهش چشمگیر فشار خون و افت آن شود. به همین دلیل پاسخ این سوال منفی است و افراد مبتلا به فشار خون پایین می توانند قهوه مصرف کنند. البته رعایت اندازه شرط عقل است و نباید در مصرف آن زیاده روی کرد.
چند فنجان قهوه در روز مجاز است؟
تاثیر قهوه بر فشار خون ممکن است در شرایط مختلف متفاوت باشد. به عنوان مثال، مصرف بیش از حد قهوه و کافئین می تواند اثرات قهوه را کاملاً معکوس کند. به همین دلیل مصرف قهوه در حد اعتدال ضروری است.
اگر تازه شروع به نوشیدن قهوه کرده اید، بهتر است روزی یک فنجان قهوه بنوشید. در نهایت مصرف روزانه قهوه شما نباید از ۵ تا ۶ فنجان بیشتر شود. البته در نظر داشته باشید که این مقدار حداکثر است و نیازی به مصرف روزانه این مقدار قهوه نیست. از طرفی زمان مصرف قهوه نیز مهم است که پیشنهاد می کنیم مقاله بهترین زمان مصرف قهوه را مطالعه کنید.
حرف آخر
مصرف قهوه اثر مضری بر فشار خون ندارد و در برخی موارد می تواند تا حدودی فشار خون بالا را کنترل کرده و در دراز مدت بیماری های قلبی عروقی را کاهش دهد. البته باز هم تاکید می کنیم که مصرف زیاد این ماده می تواند عوارض جبران ناپذیری به همراه داشته باشد. به همین دلیل توصیه می شود در صورت ابتلا به بیماری یا شرایط خاصی قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید و در صورت نداشتن مشکل خاصی از مصرف زیاد قهوه خودداری کنید.