داستان واقعی تعویض نوزاد در توکیو و زندگی ای که از مسیر طبیعی خود منحرف شده است – بازیگرها

در سال 1953، بیمارستان San-Ikukai توکیو بیش از حد شلوغ بود. مادران جوان با نوزادان خود در اتاق های مشترک استراحت می کردند و پرستاران با امکانات محدود آن زمان، بین تخت ها حرکت می کردند. در این محیط پرتنش و شلوغ، اشتباهی رخ داد که هیچکس متوجه آن نشد. دو نوزاد بلافاصله پس از تولد منتقل شدند. اتفاقی که در آن زمان نه غیرعادی به نظر می رسید و نه با ابزارهایی که امروز در اختیار داریم قابل ردیابی بود.

یکی از نوزادان قرار بود در خانواده ای ثروتمند بزرگ شود. پدر خانواده کارمند یک شرکت بازرگانی و مادر خانه دار بود. زندگی او آرام و امن بود. پسر دوم مجبور شد به خانه یک زن تنها برود. زنی که صاحب سه فرزند دیگر شد و روزها را با مشغله کاری و فشار مالی سپری کرد. اما همه چیز برعکس شد. نوزادی که حق زندگی مرفه را داشت در خانه ای فقیرانه بزرگ شد و نوزادی که باید در فقر زندگی می کرد وارد خانه ای شد که امکانات رفاهی زیادی داشت.

پسر اول که در فقر بزرگ شد، بعداً گفت که هرگز احساس نمی‌کند زندگی‌اش مانند دیگران فرصت‌هایی دارد. تحصیلاتش محدود بود و از همان دوران کودکی مجبور بود برای تامین معاش خانواده کار کند. مادرش با همه تلاش هایش نتوانست زندگی راحتی برای او فراهم کند. او بعداً گفت که احساس می کرد همیشه یک قدم از دیگران عقب تر است، بدون اینکه بداند چرا.

از طرفی نوزادی که جای او را گرفت دوران کودکی آرامی داشت. او وارد مدارس بهتری شد، فرصت های آموزشی بیشتری داشت و در محیطی بزرگ شد که به او اجازه می داد رویاهای بزرگ داشته باشد. او بعداً صاحب یک شرکت املاک موفق شد. شغلی که نیازمند سرمایه، شبکه ارتباطی و فرصت هایی است که کودک دیگر هرگز به آن دسترسی نخواهد داشت.

دهه ها گذشت. هیچ کس حقیقت را نمی دانست. اما در میانسالی، زمانی که دو خانواده به طور تصادفی متوجه اختلافات جسمی بین فرزندان شدند، تردیدها شروع شد. این ظن با آزمایش DNA تایید شد. مردی که فقیر بزرگ شده است متوجه می شود که والدین بیولوژیکی اش هرگز او را در آغوش نگرفته اند. این کشف کافی بود تا او احساس کند که تمام مسیر زندگی اش بر پایه اشتباهی بنا شده است.

رابطه او با خانواده تولدش احساسی و پیچیده بود. خانواده ثروتمند از این اتفاق شوکه شدند. آنها بلافاصله متوجه شدند که پسر واقعی آنها راه دیگری را در پیش گرفته است و کسی که در آغوش آنها بزرگ شده است، پسر بیولوژیکی آنها نیست. اگرچه خانواده ثروتمند به سرعت او را پذیرفتند، اما این مرد نمی‌توانست سال‌هایی را که از دست داده بود به سادگی نادیده بگیرد. او گفت تفاوت زندگی او با پسر یک خانواده ثروتمند فقط به پول محدود نمی شود. بلکه ریشه در فرصت ها، عزت نفس، گزینه های شغلی و شبکه های اجتماعی دارد.

وقتی پرونده به دادگاه رسید، این مرد مدعی شد که زندگی او اساساً از مسیر طبیعی خود منحرف شده است و این انحراف او را از بسیاری از فرصت‌هایی که حق طبیعی آن را داشته، محروم کرده است. در سال 2013، دادگاه توکیو علاوه بر خطای بیمارستان، اثرات مادام العمر این خطا را نیز در نظر گرفت. آنها به این نتیجه رسیدند که تفاوت بین این دو زندگی یک تفاوت ساختاری و جبران ناپذیر است. این دیدگاه باعث شد که نه تنها بر اساس هزینه خطای بیمارستان، بلکه بر اساس آثار طبقاتی، روانی و اجتماعی این خطا، حکم صادر شود.

38 میلیون ین به عنوان غرامت تعیین شد. رقمی که اگرچه بخش کوچکی از رنج را جبران کرد، اما نمادی از شناخت زخم هایی بود که دهه ها بر دوش او باقی مانده بود. این حکم در ژاپن تأثیر زیادی داشت. مردم تعجب کردند که چگونه یک اشتباه ساده در بخش تحویل می تواند به شکاف طبقاتی تبدیل شود که آینده دو نفر را تغییر دهد.

پس از اعلام نتایج آزمایش دی‌ان‌ای، زندگی هر دو خانواده وارد مرحله‌ای شد که بازگشتی نداشت و الگوی مشخصی برای رویارویی با آن نداشت. مردی که سال ها در فقر بزرگ شده بود برای اولین بار خانه خانواده بیولوژیکی خود را دید. خانه ای زیبا، بزرگ و آراسته در یکی از بهترین محله های توکیو. او بعداً گفت که عجیب ترین چیز در این ماجرا این بود که وقتی وارد خانه شد، احساس آشنایی مبهمی در هوا داشت، انگار سال هاست بخشی از زندگی اش در آنجا گم شده است.

گفتگوی اولیه دو خانواده با سکوت های طولانی همراه بود. والدین بیولوژیکی او که اکنون مسن هستند، از گناه و شوک رنج می بردند، زیرا کودکی که دهه ها دوستش داشتند، دیگر از نظر بیولوژیکی با آنها مرتبط نبود. این وضعیت یکی از پیچیده ترین شرایطی است که ممکن است برای یک خانواده اتفاق بیفتد. حس تعلق، عشق، وظیفه و حقیقت بیولوژیکی به طور همزمان در برابر یکدیگر قرار می گیرند.

از سوی دیگر، مردی که در خانواده ای ثروتمند بزرگ شده بود، بسیار محتاط بود. او در مصاحبه‌هایش گفته است که هرگز نمی‌خواهد وضعیتش را یک «اشتباه» در نظر بگیرد، اما نمی‌تواند نادیده بگیرد که زندگی‌اش تا حدودی نتیجه اتفاقی بود که برایش رخ داد، نه تصمیم‌های والدینش. او همیشه محترمانه در مقابل رسانه ها ظاهر می شد و تاکید می کرد که خانواده فقیر مقصر نیستند و فقط قربانی خطای نظام پزشکی هستند.

دادگاه در رسیدگی به پرونده با مشکلی مواجه شد که بعد حقوقی و اخلاقی در هم آمیخته بود. سوال اصلی این بود که آیا می توان برای چندین دهه زندگی که اشتباه پیش رفت ارزش قائل شد؟ دادگاه در استدلال خود خاطرنشان کرد که تفاوت کیفیت زندگی این دو نفر در این پرونده از نظر اجتماعی و روانی نتیجه مستقیم شرایط ناشی از خطای بیمارستان بوده است. بنابراین حتی اگر والدین فقیر تمام تلاش خود را می کردند، واقعیت این است که اگر این اشتباه اتفاق نمی افتاد، آینده کودک کاملاً متفاوت بود.

در جامعه ژاپن که نظم، دقت و مسئولیت اهمیت ویژه ای دارد، این عبارت واکنش گسترده ای را برانگیخت. بسیاری بر این باور بودند که مبلغ غرامت هر چقدر هم که بالا باشد، نمی تواند احساس فرصت های از دست رفته دوران کودکی، مسیر شغلی متفاوت یا بحران هویت را جبران کند. اما از سوی دیگر این جمله به عنوان نماد پذیرش مسئولیت تاریخی بیمارستان و شناخت آسیب های انسانی پرونده حائز اهمیت بود.

اگرچه این مرد توانست با خانواده بیولوژیکی خود رابطه جدیدی برقرار کند، اما خود بارها گفته بود که این رابطه هرگز جای گذشته او را نخواهد گرفت. او در مصاحبه ای کوتاه جمله ای را بیان کرد که در ژاپن به شدت طنین انداز شد: من دو خانواده دارم اما هیچ کدام از آنها گذشته ای ندارند که با من شکل گرفته باشد. این جمله بهتر از هر تحلیلی عمق آسیب به هویت را در این مورد نشان می دهد.

در همان زمان خانواده فقیری که 60 سال او را بزرگ کرده بودند نیز به شدت تحت تأثیر این حادثه قرار گرفتند. مادرش که سال‌ها برای مراقبت از او سپری کرده است، در مصاحبه‌ای گفته است که اگرچه واقعیت بیولوژیکی متفاوت است، اما هیچ چیز برای او تغییر نکرده است و این مرد همچنان “پسرم” است. این احساس مضاعف، یعنی پیوند عاطفی با حقیقت زیستی جدید، یکی از پیچیده ترین نکات پرونده بود.

دادگاه در پایان تاکید کرد که این پرونده نشان می دهد که اشتباهات ساده در اولین ساعات زندگی می تواند اثرات ساختاری، روانی و طبقاتی گسترده ای داشته باشد. این دیدگاه رأی نهایی را بیشتر معنادار و اخلاقی کرد تا مالی. در سال‌های پس از صدور حکم، بسیاری از بیمارستان‌های ژاپن تغییراتی در فرآیند ثبت نام نوزادان خود ایجاد کرده‌اند تا احتمال چنین اشتباهی را کاهش دهند.

خلاصه

تعویض نوزادان در بیمارستان توکیو فقط یک خطای پزشکی نبود، بلکه نقطه شروع دو زندگی متفاوت بود. مردی که فقیر بزرگ شد، دهه ها بعد متوجه می شود که مسیر طبیعی زندگی او هرگز فرصتی برای شروع نداشت. کشف حقیقت باعث شد او با بحران هویتی مواجه شود که به راحتی با زمان و هزینه درمان نمی شود. خانواده تولد او تلاش کردند تا اختلاف زمانی را جبران کنند، اما این فاصله بخشی از تجربه زندگی او شده بود. دادگاه با پذیرش این آسیب پیچیده، حکمی تاریخی صادر کرد و تاکید کرد که مسئولیت خطای انسانی با گذشت زمان از بین نمی رود. این مورد به جامعه ژاپن یادآوری کرد که محیط تولد تا چه حد می تواند تعیین کننده باشد. در نهایت روایت این داستان تصویر روشنی از شکنندگی سرنوشت انسان ارائه می دهد.

دکتر علیرضا مجیدی

دکتر، نویسنده و موسس وبلاگ “Un Doctor”

دکتر علیرضا مجیدی نویسنده و موسس وبلاگ “Un Doctor”.
با بیش از 20 سال نگارش مستمر “مخلوط” در زمینه پزشکی، فناوری، سینما، کتاب و فرهنگ.
بیایید با هم متفاوت فکر کنیم!